Trontaledebatten

Debatten om trontalen, bør vera debatten om dei lange linjene i samfunnsutviklinga. Ja, me snakkar om regjeringa sin fireårsplan. Og den inngår som ein naturleg del av ein landsiktig politisk kurs som er tydleg på viktige prinsippielle vegval. For Ap er det her heilt sentralt at me sikrar ei finansiering av velferdsgodene våre, fellesgodene, på ein måte som opprettheld legimiteten og betalingsviljen i befolkninga.

Då er det avgjerande viktig at offentlege velferdsgoder av høg kvalitet er noko som kjem dei breide folkelag til gode. Og då ikkje berre som nødtiltak for dei som ikkje har råd til private løysingar som høgrepartiene legg opp til. Denne samfunnsretninga har veljarane nok ein gang gjennom valet slutta seg til, herr president. Det er ei formidabel tillitserklæring til den norske velferdsmodellen som er særdeles framtidsretta.

I ei tid då Europa er på leit etter nye måtar å organisera samfunnet på, var det ein fornøyelse å høyre høgremannen, Eu-president Manuel Barosso skryte uhemma av den norske velferdsmodellen. ” La gå at det norske skattenivået kan vere noko høgt. Men når ein får SÅ mykje igjen i form av stor verdiskaping, høg sysselsetting, låg arbeidsløyse og gode gratis velferdstilbod til heile befolkningen, ja då er jammen prisen verdt!” sa han.

President…i ei tid med diskusjon om ein skal prioritere velferdsløysingar eller skattelette skulle eg inderleg håpe at også den norske høgresida såg desse kvalitetane. Me får berre håpe at undrenes tid ennå ikkje er over. I eit kort innlegg om dei lange prinsippielle politiske linjene er det naturleg nok ikkje plass til enkeltsaker, men eg må få nemna målet om sjukeheimsplass til alle eldre som treng det. Eg er overbevist om at i ettertid vil det stå som ein bauta når historia om velferdssamfunnet skal skrivast.

Avslutningsvis vil eg understreka at sidan eg kjem frå eit fylke og ein landsdel med stor eksportretta verdiskaping, må eg få lov til å minna oss alle om at den økonomiske handlefridomen til å gjennomføra tunge kostnadskrevjande tiltak vil vera avhengig av mellom anna oljeprisen, nivået på pensjonsutbetalingane og ikkje minst omsynet til den eksportretta industrien og sysselsettinga. Me kan ikkje lage ris til eigen bak ved å ha ein pengebruk som til sjuande og sist sender renta i taket og går utover arbeidsplassane våre.

Ja, president…det er rett at eg ser spesielt på Frp-representane når eg seier det slik.

Rot og hol i tannhelsetenesta.


Det er sjeldan at dårleg fungerande velferdstenester får så lite merksemd som tannhelsetenesta i Sogn og Fjordane. Det er svært kritikkverdig at det ikkje finst noko fungerande vaktordning for pasientane her. Det går ikkje lenge mellom kvar gang vi får høyre om pasientar som faktisk må ut av fylket for å få hjelp.
Men måten tenestene er organisert på er direkte skandaløst.
Medan det er heile seks ledige tannlegestillingar så veks ventetida. Det skandaløse er for så vidt ikkje knytt til dette. Men kvifor i all verda blir ikkje tannlegane brukt til det dei er utdanna til? Dei er faktisk utdanna til å reparere dårlege tenner og ikkje til bruke verdifull arbeidstid til å undersøke feilfrie tenner hjå ungdomen vår. Dette var sikkert nødvendig for 30-40 år sidan då ungdomen hadde mykje hol og problem med tennene.

Situasjonen i dag er ein heilt annan. Dessutan har vi ei mengd med topputdanna tannpleiarar som gjer ein glimrande jobb med førebyggande tiltak. Dei gjer denne jobben vel så godt som tannlegane våre. Men kvifor i all verda skal desse føsteklasses fagfolka måtte gå i deltidsstillingar og til og med i arbeidsløyse..? Det er dette som er skandaløst!

Kva er så grunn til dette? Har det noko å gjere med at fylket er inndelt i heile fire tannlegedistrikt med fire svært så sjølvstendige overtannlegar? I tillegg er vi også utrusta med ein eigen fylkestannlege! Makan til luksus!
Var det ikkje bedre å frigjere desse fagfolka frå administrative oppgåver og late dei få gjere det som dei er utdanna til? Nordland fylkeskommune klarar å styre dette med ein direktør, som ennotil ikkje er tannlegeutdanna .
Eg kan heller ikkje la vere å fokusere på lønnsystemet og bonusordninga til tannlegane. Er det slik at lønna til tannlegane er direkte knytt til kor mange pasientar dei har, med eller utan hol..?

Dette har vi i Ap bestemt oss for å kome til botnen i og vil rydde opp. Landsmøtet har også vedteke at tannhelsetenestene skal bli ein fullverdig del av dei offentlege helsetenestene. Det betyr at utgiftene skal betalast av staten. Det var på tide , seier eg! Og rotet i tannhelsetenesta i Sogn og Fjordane skal vi rydde opp i sjølve!

Om vegaksjon i Hyen og det gode liv på landet.

I går hadde eg gleda av å delta på ein av desse entusiastiske og mobiliserande vegkonferansane som eg har opplevd ein del av før.
Denne gongen gjekk turen til Hyen i Gloppen kommune. Eg blir nok ein gong imponert av entusiasmen og mobiliseringsviljen som møter meg i det eg stig utav bilen.
Du ser det i blikket til ordføraren og leiaren i den lokale aksjonskomiteen og du kjenner det i det faste handtrykket når du blir helsa velkommen!
Men like imponerande er det når skuleungane som har fått fri nokre timar, smilande søke augekontakt med meg i håp om å kunne utveksle nokre ord. Ungar har alltid mykje på hjarta og dei er alltid ærlege. Dei har nok forstått at det er viktig med ein god og sikker veg, men dei er minst like oppteken den nye sykkelen sin og kor gode dei er til skyte mål på fotballbana.

Det var ein fin overgang for meg til det som faktisk var hovudtemaet for vegkonferansen: Opprusting av R615 Storebru-Sandane...og så kjem det: Det gode liv på landet!
Det fortel meg at desse entusiastiske folka i Hyen verdset og har fokus på dei viktigaste ting i livet, det å ha eit godt liv. All honør til dei for det!!

Det minner meg om det nok ein gong er viktig å ha minst to tankar i hovudet samtidig. Kva skal vi med gode velferdstenester, gode barnehagar, gode skular, gode kulturtilbod og gode eldretenester viss ein ikkje har ein god og sikker veg så ein faktisk ògså kan ha eit arbeid å gå til.
Og omvendt; Kva skal vi med ein god og sikker veg viss resten av velferdstenestene er fråverande. Korleis går det med Hyen og resten av Sogn og Fjordane då..?
Her er me faktisk ved kjerna i dei politiske skilelinjene i Norge i dag.
Kor mange vegdebattar har eg ikkje vore i der dei to høgrepartia har hammra laust om at det offentlege si oppgåve er kun å bygge gode vegar..! Ja då vil alle problem bli løst.

Her må eg berre skrika ut til Åge Starheim og Lødemel'n i Frp og H ; Ikkje kutt i landbruksstøtta og ikkje privatiser velferdstenestene våre for å finansiere skatteletta til dei aller rikaste..!!
Korleis skal det gå med Hyen og Sogn og Fjordane viss landbruksstøtta forsvinn og dei gode offentlege velferdstenesten kun blir private handelsaktivitetar..?
Det handlar om det som er kjenneteiknet til nokre av dei beste kvalitetane ved den norske samfunnsmodellen.
Desse kvalitetane er gode og moderne føredøme for store deler av Europa som i desse dagar er på leit etter ein ny måte å organisere samfunnet på.
Tusen takk til bygdafolket i Hyen, de er gode føredøme for oss alle.
Det er dette eg vil kjempe for i valkampen og når eg kjem på Stortinget!

Rusomsorg i fokus!

Meir enn nokon gong står utforminga av velferdstenestene våre på den politiske dagsorden. Dette er bra og viktig! For Arbeidarpartiet er dette blant dei aller viktigaste sakene våre. Vi er ikkje likegyldige til korleis skule- og barnehagetilbodet skal vere. Vi er heller ikkje likegyldige til korleis eldreomsorga, helse- og sjukehustilbodet er utforma.

Men noko av det som er lett å miste av synet i denne samanhengen er kampen mot rusmisbruket. Dette er blant dei største samfunnsutfordringane i dag, og er ikkje berre eit storbyutfordring, men like mykje ei distriktsutfordring. Difor er eg veldig glad for at dette temaet får ein sentral plass i Arbeidarparti sitt nye program. Fokuset framover må vere retta både mot narkotika og alkohol. Ruspolitikken må innehalde tiltak der både førebygging, akutt-tiltak og ettervern står sentralt.

Har du eit rusproblem meiner mange at det er ei privatsak. Det er det ikkje. Det er også eit problem både for familien, vener, arbeidskollegaer og samfunnet. Det er viktig at dei som bryt foten eller armen, får hjelp på dagen. Dei med rusproblem må i verste fall må vente i månadsvis, og slik vil vi ikkje ha det. Dette er uverdig.

Det er flott at det nye programmet til Arbeidarpartiet vektlegg nye tiltak mot rusmisbruk. Oppfølging frå første dag er svært viktig. Vidare er det naudsynt med ei differensiert behandling der dei ulike rusproblema får skreddarsydde tilbod. Spesielt i forhold til diagnosar som omhandlar både rus og psykiske problem er dette naudsynt.

Men skal samfunnet lykkast i kampen mot rusmisbruket så er det ikkje nok at Arbeidarpartiet har gode programformuleringar. Det trengst også merksemd og entusiasme frå oss alle. Alle kommunar må setje temaet på dagsorden og utarbeide rusmiddelpolitiske handlingsplanar.